Nuôi chim yến trong nhà: Phương pháp và Cách thức làm tổ

Nuôi chim Yến tại nhà hiện nay là mô hình không còn xa lạ nữa và đặc biệt đã rất thành công tại những tỉnh miền Trung và khu vực Đông Nam Bộ. Thế nhưng, đa phần những người nuôi Yến hiện nay ít nắm bắt được hết những kỹ thuật nuôi Yến một cách rõ ràng, đa số chỉ là những kỹ thuật “chắp vá” được, do đó những dịch vụ tư vấn nuôi yến là rất cần thiết.  

1. Thiết kế xây dựng nhà nuôi chim yến hiệu quả nhất

Với việc thiết kế nhà nuôi Yến, chúng ta không cần phải bỏ ra số tiền đầu tư lớn mới mang lại căn nhà chắc chắn, mà sự lựa chọn thông minh chính là tìm cách sao cho chi phí đầu tư thấp nhưng mang lại hiệu quả tối đa, đó mới là xây dựng việc nuôi chim yến bước đầu thành công. Các kiểu mẫu nhà nuôi yến hiện nay rất đa dạng như nhà ở cải tạo thành nhà yến, nhà trệt, nhà cấp 4, nhà cao tầng, xây tường 20cm, tường 10cm, đổ bê tông vĩnh cữu, lợp mái tôn chống nóng,…

Tùy từng người có điều kiện kinh tế từng gia đình, từng vùng miền, từng điều kiện khí hậu mà ta có thể xây dựng những nhà nuôi chim yến khác nhau để phù hợp với túi tiền của mình và đảm bảo được đầy đủ các yếu tố kỹ thuật như nhiệt độ , âm thanh, ánh sáng, độ ẩm….. Đây là điều kiện tiên quyết quyết định việc nuôi chim yến có thành công hay không, vì vậy, nếu xây dựng một nhà nuôi yến trong nhà đúng kỹ thuật thì chắc chắn sẽ thành công và ngược lại. Do đó trước khi bắt tay vào việc xây dựng bạn cần được các chuyên gia tư vấn nuôi yến tư vấn 1 cách cụ thể, chi tiết dựa trên điều kiện cụ thể của mình.

2. Nghiên cứu kỹ về tập tính của loài chim Yến

Vì sao phải làm công việc này? Các chuyên gia tư vấn về cách nuôi Yến khuyên rằng, mỗi loài chim có mỗi đặc tính khác nhau, nhưng đây là một loài chim khó tính. Mặc dù bạn đã có sẵn một mô hình nuôi chim thành công, nhưng nếu bạn không tìm hiểu liên tục về đặc tính của nó thay đổi theo từng mùa, cũng dẫn đến nhiều rủi ro trong việc thu hút loài chim này về nhà Yến của bạn. Ở nước ta hiện nay có một số loài chim Yến khác nhau tiêu biểu như: Yến cỏ Việt Nam (có sải cánh to 14-16cm), Yến cỏ cây dừa (Đuôi nhọn sẻ đôi, thường đậu cây dừa), hay Yến hàng và Yến tổ trắng,….mỗi loài có mỗi đặc tính khác nhau như Yến tổ trắng thường khởi động trước khi kiếm ăn vào buổi sáng, thích chỗ tối, thích độ ẩm cao, thích chơi đùa với nước,….

 Đây chỉ là một vài nét tiêu biểu của một vài loài chim Yến, nên nhiệm vụ của bạn bây giờ là phải tìm hiểu hết nhiều đặc tính của nhiều loài chim yến càng tốt, ghi chép lại và tìm ra cho mình một phương pháp hữu hiệu để kết hợp chúng lại hiệu quả trong một nhà yến.

3. Điều kiện môi trường trong nhà Yến

  Môi trường xung quanh nhà nuôi chim yến nên theo tỷ lệ như sau: 50% cây bụi, đồng lúa, 30% cây cao, và 20% mặt nước. Bởi tỷ lệ này sẽ giúp nhà Yến của bạn mang một phong thái thiên nhiên và đúng với sở thích của nhiều loài chim Yến, giúp thu hút chúng về ngôi nhà của bạn sinh sống. Lỗ ra vào của chim Yến quyết định khá lớn lượng chim Yến vào nhà, đó là những lỗ như lỗ trên chuồng cu và lỗ ngang. Việc mở lỗ ra vào phải đúng hướng đây là điều quyết định thành công của căn nhà nuôi chim Yến. Lỗ ra vào có thể lớn (80x40cm) trong quá trình dụ chim ban đầu và thu nhỏ lại (50x20cm) sau khi chim vào nhà ở và nên nhớ rằng nên làm ống chắn sáng tại lỗ.

 Tường nhà nuôi Yến có thể làm bằng gỗ, ván cách nhiệt hoặc là gạch lỗ xây 2 lớp. Trần nhà có thể dùng ván gỗ, bê tông tổng hợp hoặc bê tông dùng đổ mê trong xây dựng đều được cả. Về mái nhà nuôi Yến nên thiết kế một độ nghiêng thích hợp vì điều kiện này có thể ảnh hưởng đến độ nóng của nhà nuôi. Bạn có thể dùng tôn, ngói, bê tông để làm mái nhưng đừng nên đổ nước lên mái nhà vì như thế độ ẩm trong nhà nuôi chim Yến sẽ không ổn định. Nuôi yến trong nhà là một nghề không chỉ đòi hỏi người nuôi yến phải có nghệ thuật mà việc áp dụng những kỹ thuật công nghệ là hết sức cần thiết.

Thành phần tạo nên tổ yến

Yến sào được tạo nên từ dịch tiết ra từ miệng chim yến hay còn gọi là nước bọt của chim yến, chứ không phải xây bằng cây cỏ, rêu, lá, lông chim như người ta vẫn nghĩ. Khi nước bọt của chim yến khô cứng lại, chúng sẽ hình thành tổ rất vững chắc. Như vậy, thành phần chính tạo nên yến sào đó là nước bọt của chim Yến.

Cách chim yến làm tổ

a/ Vị trí xây tổ Khi bước vào mùa làm tổ, chim yến bắt đầu tìm vị trí để xây tổ. Vị trí xây tổ có quyết định đến sự vững chắc của yến sào nên chim yến thường tìm những vị trí an toàn để xây tổ, vị trí này sẽ cố định trong nhiều năm, chim chọn một vị trí và chim yến làm tổ nhiều lần ở vị trí đó.

  b/ Quá trình chim yến làm tổ Sau khi chọn được vị trí xây tổ, vào thời điểm nước bọt chim yến phát triển là lúc chim Yến bắt đầu xây tổ. Khi nước bọt tiết ra, chim yến dùng lưỡi đẩy nước bọt ra khỏi miệng và quẹt lên thành vách tạo hình, chim cứ liên tục đẩy nước bọt ra ngoài và quẹt qua quẹt lại như thế để định hình. Sau 2-3 tiếng đồng hồ là nước bọt của chim yến sẽ khô lại. Điều đặc biệt là việc tiết nước bọt của chim yến không dễ dàng gì mà chúng phải xù lông, nhắm mắt, rất vất vả để tiết nước bọt lên thành vách, đó là lý do vì sao mà giá trị dinh dưỡng của yến sào rất cao.

Và cũng chính vì trong quá trình tiết nước bọt, chim yến phải xù lông lên, đạp cánh nên đôi khi có lông chim yến bay vào tổ và kết dính với các sợi yến chưa kịp khô lại, vì thế nên có loại yến sào thô còn lông chim. Cứ mỗi đêm, chim yến lại dùng nước bọt của mình để xây tổ và sau nhiều đêm thì yến sào sẽ được hình thành. Theo thống kê thì cữ mỗi đêm chim yến lại xây được khoảng 1mm tổ yến. Sau nhiều đêm dùng nước bọt xây tổ, yến sào được hình thành với độ lớn đủ lớn thì chim yến sẽ quẹt nước bọt lên mép tổ rồi nhảy lên vách hay mép tổ rồi quẹt nước bọt vào lòng yến sào để tạo nơi đẻ trứng. Nếu bạn nhìn thấy trong tổ có lớp xơ mướp thì chứng tỏ chim yến sắp đẻ trứng.

Hình dáng của yến sào thế nào ?

  Yến sào thông thường có hình dạng như nửa chén trà úp và được dính vào thành hang đá (nếu là yến tự nhiên ngoài biển đảo) và thành nhà yến (nếu nuôi yến trong nhà nuôi yến do mình thiết kế). Yến sào bao gồm nhiều phiến mỏng được tạo nên từ nước bọt của chim yến, chúng kết dính lại với nhau và tạo thành tổ yến. Có những yến sào cao, có kích thước lớn đó là do sau khi chim đẻ trứng, chim vẫn tiếp tục làm tổ cao thêm 1-2cm nữa, vì thế với những yến sào già thường có kích thước lớn hơn so với những yến sào được thu hoạch từ sớm.

 Về sau thì yến sào sào sẽ càng nhỏ dần ở những lần xây tổ tiếp theo. Yến sào có các màu trắng, màu hồng, màu đỏ (hay còn gọi là yến huyết). Yến sào có rất nhiều loại khác nhau, vì thế khi mua yến sào các bạn cần phải biết cách nhận biết sự khác nhau giữa các loại yến sào đồng thời chọn đúng loại yến sào chính hãng. Hy vọng, thông qua bài viết này, chúng ta đã có thêm kiến thức và hiểu thêm rõ về cách thức chim yến làm tổ như thế nào.